سرمایه اجتماعی جامعه شامل رسوم، روابط، نگرش ها و ارزش هاست که بر تعاملات بین مردم حاکم است و به توسعه اقتصادی و اجتماعی منجر می شود. با وجود این، سرمایه اجتماعی تنها مجموعه ای از نهادها نیست که زیر بنای جامعه را تشکیل دهد، بلکه برچسبی است که کل جامعه را با هم نگه می دارد. سرمایه اجتماعی شامی ارزش ها و رسوم مشترک برای هدایت اجتماعی است که در روابط خصوصی افراد، اعتماد و یک عقل جمعی مسئولیت مدنی ظاهر می شود، و جامعه را به چیزی بیشتر از مجموعه افراد تبدیل می کند(بانک جهانی به نقل از نصیری، 1387: 11).
بررسی کارآفرینی در چارچوب ساختار های احاطه شده اجتماعی، راه را برای یک چشم انداز وسیع در مورد کارآفرینی هموار می کند، به طوری که توجه را به سمت نکات مبهم و باریک که به آن، دقت نشده است جلب می کند؛ یعنی جنبه اجتماعی پدیده اقتصادی- اجتماعی، مانند کارآفرینی درون سازمانی.
بیش تر تحقیقات صورت گرفته روی کارآفرینی، از نوع تعیین ویژگی های شخصیتی کارآفرینان، از نوع ساختاری و موقعیت محیطی بوده است که به دلیل عدم توجه به شبکه روابط اجتماعی(سرمایه اجتماعی) یعنی عوامل غیر اقتصادی، مورد انتقاد قرار گرفته است(یولیهو ،2004).
1-2- بیان مسئله
در دهه اخیر گسترش کاربرد مفهوم “سرمایه اجتماعی[1]” درفنون علمی و پژوهشی و اسناد مربوط به سیاستگزاری های اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی در کشورهای مختلف جهان با روند فزاینده ادامه دارد. امروزه سرمایه اجتماعی را یکی از اجزای ثروت ملت ها و توسعه پایدار را یکی از ابزارهای ظرفیت سازی در سازمانها،تدبیری برای پیشگیری و کاهش آسیب های اجتماعی و عاملی برای موفقیت برنامه های رفاه اجتماعی و ارتقای سلامت فردی و اجتماعی می دانند.
به نظر رابرت پاتنام:سرمایه اجتماعی روابط بین افراد،شبکه های اجتماعی و هنجارهای اجتماعی و هنجارهای متقابل و اعتماد اجتماعی است که از این طریق حاصل می شود (صالحی هیکویی،1384).
تاثیر سرمایه اجتماعی در توسعه دانش سازمانی و یادگیری سازمانی،سازمان ها را به سازمان دانش محور تبدیل و آن ها را در جهت رسیدن به سازمان یادگیرنده شدن نزدیک می کند(امین بیدختی،نظری،1388 :57).
فرآیند تغییر و تحول مستمر و پرشتاب در آغاز هزاره سوم میلادی،از عمده ترین جریان های حاکم بر حیات بشری و از مهمترین مشخصات بارز آن به شمار می رود و فرآیند کارآفرینی و خلاقیت که اساس و بسترساز تغییر و تحول و دگرگونی است در این خصوص نقش بسیار بنیادین و تعیین کننده ای ایفا می کند(سعیدی کیا،1386).
امروزه کارآفرینی از دید دانشمندان علوم اجتماعی فرآیندی است که در شبکه متغیری از روابط اجتماعی واقع شده است و این روابط اجتماعی می تواند رابطه کارآفرینی را با منابع و فرصت ها،محدود یا تسهیل نماید(احمدپور،1378 :134 ).
رقابت شدید بین سازمانها،شرکتها،کاهش کارآمدی مدیریت سنتی در این عرصه و رشد سریع شرکتهای کوچک،سبب شد که سازمانها اهمیت ویژه ای برای نوآوری قائل شود،زیرا نوآوری تنها تضمین برای بقا در عرصه رقابت می دانند،از این روسعی کردند افراد خلاق و کارآفرین را که پدید آورندگان اصلی محصولات در سازمان بودند،تشویق کنند که در سازمان بمانند و ایده های خود را در سازمان محقق سازند.” پینکات”این افراد را کارآفرینان سازمانی نام نهاد(همان منبع :136).
رابطه بین سرمایه های انسانی،فکری،اجتماعی،فیزیکی و ……. یک رابطه چند وجهی است که در این میان رابطه کارآفرینی و سرمایه اجتماعی دارای اهمیت ویژه ای است که سایر سرمایه ها تقویت می گردد و بوسیله این سرمایه فعالیت کارآفرینانه معنا می یابد از طرف دیگر کارآفرینی در پرورش صور گوناگون سرمایه سهیم است.چرا که در عصرحاضر که به عصر ارتباطات و اطلاعات مشهور است در قالب شبکه اجتماعی است که سایر سرمایه ها تقویت می گردد و بوسیله این سرمایه ها فعالیت کارآفرینانه معنا می یابد. از طرف دیگر نیز
خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir
کارآفرینی در پرورش صور گوناگون سرمایه سهیم است.(ناهید،
آیا بین سرمایه اجتماعی و کارآفرینی سازمانی در آموزشکده های استان خراسان شمالی رابطه وجود دارد؟
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق
سرمایه اجتماعی از یک منظر،پدیده ای مدیریتی است و برای آن ویژگی های گوناگونی تعریف شده که شامل اعتماد (هنجارها)،ارزش ها و رفتار های مشترک، ارتباطات،همکاری، تعهد متقابل و شبکه ها می باشد(قلی پور،مدهوش، جعفریان،1387 :115 به نقل از ویلانوا و جوسا،2003:30).
سرمایه اجتماعی سازمانی،یک دارایی است که هم برای سازمان(از طریق ایجاد ارزش برای ذینفعان) و هم برای اعضای سازمان(از طریق ارتقای مهارت کارکنان) مفید و سودمند است(قلی پور،مدهوش، جعفریان به نقل از لینا و ون برن،1999 :538،).
سرمایه اجتماعی زیربنای اصلی هر جامعه برای رشد و توسعه است و از تجمیع سرمایه انسانی ،سرمایه طبیعی ، سرمایه فیزیکی و مادی و نوع روابط و تعاملاتی که بین سرمایه ها در جامعه وجود دارد، به وجود می آید و حرکت جامعه را به سوی آینده هموار می سازد (چاوش باشی ،1382)
و از طرفی سرمایه اجتماعی می تواند:
از سوی دیگر، بین سرمایه اجتماعی و تعهد کارکنان،انعطاف پذیری سازمان،مدیریت مناسب کنش جمعی و ایجاد سطوح بالایی از سرمایه مفهومی، رابطه مثبت و معنی داری برقرار است. بنا بر این سرمایه اجتماعی می تواند عملکرد سازمانی را ارتقا دهد(بولینو ودیگران،2002 :507 به نقل از قلی پور و دیگران،1387 :115).
سازمان هایی که دارای سطوح بالاتر سرمایه اجتماعی هستند، احتمال دارد تا نسبت به رقبایشان که دارای سرمایه اجتماعی کم تری هستند، موفق تر باشند(نهاپیت و گوشال[5]،1998 :250).
طبق تحقیقات به عمل آمده سرمایه اجتماعی می تواند:
– بر موفقیت حرفه ای تاثیر بگذارد؛
– به فرآیند جستجوی شغلی کارکنان کمک نموده و پورتفلیوی بهتری از کارکنان برای سازمان ایجاد نماید؛
– مبادله منابع بین واحدها را تسهیل نماید؛
– نوآوری، ایجاد سرمایه فکری و کارایی تیم های چندمنظوره را تحریک نماید؛
– گردش شغلی کارکنان را کاهش دهد؛
– ارتباط با عرضه کنندگان،شبکه منطقه ای تولیدویادگیری بین سازمانی را تقویت نماید(قلی پور ودیگران،1387 :115).
توسعه کارآفرینی یکی از نیازهای جدی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی هر کشور است.کارآفرینی نماد کوشش و موفقیت در امور تجاری است.کارآفرینان به دلیل رهبری، مدیریت، نوآوری، ایجاد شغل، رقابت بهره وری و ایجاد صنایع جدید سهم مهمی در رشد اقتصادی کشور دارند.
کارآفرینی سه فایده مهم دارد: نخست باعث ثروت و رفاه برای جامعه می شود، دوم باعث نوآوری رادیکال یعنی نوآوری های تاثیرگذار در عرصه اقتصادی است، سوم باعث اشتغال مفید و مولد پایدار می شود(سلجوقی،1387 :17-18).
کارآفرینی سازمانی، با ایجاد نوآوری در سازمان سبب تحول اساسی در آن شده و همواره پیشتاز و پیشگام توسعه محصولات و خدمات جدید هستند و معمولا فرآیند نوآوری را از شکل گیری ایده اولیه تا به وجودامدن محصولات و یا خدمات جدید و یا اصلاحی در ساختارتولید، خود بر عهده می گیرد و در کلیه فرآیندها ناظر و یا مجری هستند(قلی پور و دیگران،1387 :117).
شومپیتر[6]، عمده فعالیت های کارآفرینی سازمانی را شامل توسعه کالا و خدمات جدید، معرفی روش های جدید تولید، تشخیص بازارهای جدید،پیدا کردن منابع جدید و توسعه و بهبود سازمان میداند(صمدآقایی،1378 :20).
لذا با تحقیق حاضر سعی داریم به این شناخت برسیم که شبکه ها، تعهدات دو جانبه، اعتماد و وفاداری که از مشخصه های یک جامعه به شمار می روند، از کارآفرینی بصورت فردی یا جمعی جلوگیری می کند یا آن را تسهیل می کند. دلیل آن نیز این است که سرمایه اجتماعی در بعضی گروه های خاص، مانند گروه های تبهکاری، دارای تاثیرات ضد اجتماعی است.پس در پاسخ به سؤال اصلی تحقیق “چگونگی رابط بین سرمایه اجتماعی و کارآفرینی سازمانی کارکنان” هر گاه بین سرمایه اجتماعی و ایجاد کارآفرینی سازمانی کارکنان رابطه معنی داری وجود داشته باشد، می توان در گزینش کارکنان، سرمایه اجتماعی آنها را مد نظر قرار داد.
1-4- اهداف تحقیق
هدف اصلی
شناسایی رابطه بین سرمایه اجتماعی و کارآفرینی سازمانی کارکنان آموزشکده های خراسان شمالی
اهداف فرعی
* شناسایی رابطه بین اعتماد اجتماعی وکارآفرینی سازمانی کارکنان آموزشکده های خراسان شمالی.
* شناسایی رابطه بین انسجام اجتماعی و وکارآفرینی سازمانی کارکنان آموزشکده های خراسان شمالی.
* شناسایی رابطه بین ارزشمداری اجتماعی و وکارآفرینی سازمانی کارکنان آموزشکده های خراسان شمالی.
* شناسایی رابطه بین روابط متقابل اجتماعی وکارآفرینی سازمانی کارکنان آموزشکده های خراسان شمالی.
* شناسایی رابطه بین صداقت اجتماعی وکارآفرینی سازمانی کارکنان آموزشکده های خراسان شمالی.
* شناسایی رابطه بین مشارکت اجتماعی وکارآفرینی سازمانی کارکنان آموزشکده های خراسان شمالی.
* شناسایی رابطه بین مسئولیت و تعهداجتماعی وکارآفرینی سازمانی کارکنان آموزشکده های خراسان شمالی.
1-5- فرضیه های تحقیق
فرضیه اصلی
بین سرمایه اجتماعی و کارآفرینی سازمانی کارکنان آموزشکده های خراسان شمالی رابطه وجود دارد.
فرضیه های فرعی
* بین اعتماد اجتماعی و کارآفرینی سازمانی کارکنان آموزشکده های خراسان شمالی رابطه وجود دارد.
* بین انسجام اجتماعی و کارآفرینی سازمانی کارکنان آموزشکده های خراسان شمالی رابطه وجود دارد.
* بین ارزشمداری اجتماعی و کارآفرینی سازمانی کارکنان آموزشکده های خراسان شمالی رابطه وجود دارد.
* بین روابط متقابل اجتماعی و کارآفرینی سازمانی کارکنان آموزشکده های خراسان شمالی رابطه وجود دارد.
* بین صداقت اجتماعی و کارآفرینی سازمانی کارکنان آموزشکده های خراسان شمالی رابطه وجود دارد.
* بین مشارکت اجتماعی و کارآفرینی سازمانی کارکنان آموزشکده های خراسان شمالی رابطه وجود دارد.
* بین مسئولیت و تعهد اجتماعی و کارآفرینی سازمانی کارکنان آموزشکده های خراسان شمالی رابطه وجود دارد.