1-2- بیان مسأله
موفقیت تحصیلی افراد از موضوعات مهمی است كه تحت تأثیر عوامل مختلفی است . نیاز به پیشرفت یكی از نخستین انگیزه هایی است كه به تفصیل مورد مطالعه قرار گرفته است(مك كلند،اتكینسون،كلارك، لاول :1953).پژوهش دربارة این انگیزه امروزه نیز ادامه دارد (اسپنس ، 2011).افرادی كه نیاز به پیشرفت در آنها نیرومند است، می خواهند كامل شوند و عملكرد خود را بهبود بخشند . آنان وظیفه شناسند و ترجیح میدهند كارهایی را انجام بدهند كه چالش برانگیز باشد و به كاری دست بزنند كه ارزیابی پیشرفت آنان به نحوی، خواه با مقایسه آن باپیشرفت سایر مردم یا بر حسب ملاک های دیگر امكان پذیر باشد . به بیان رسمی تر، پیشرفت رفتاری مبتنی بر وظیفه است كه اجازه میدهد عملكرد فرد طبق ملاکهای وضع شدة درونی یا بیرونی موردارزیابی قرار گیرد كه در برگیرندة فرد در مقایسه با دیگران است یا به نحو دیگری در بر گیرندة، نوعی ملاکهای عالی است انگیزش پیشرفت را دربسیاری از حوزه های فعالیت مثل شغل، مدرسه، هنرهای خانگی یا مسابقات ورزشی و قهرمانی میتوان مشاهده كرد . انگیزش پیشرفت تحصیلی درمحیط تحصیلی به رفتارهایی اطلاق میگردد كه منجر به یادگیری وپیشرفت میشود . انگیزش پیشرفت با عوامل بسیاری در ارتباط ا ست كه میتوان دو مقولةویژگی های آموزشگاهی و اجتماعی را از مهمترین آنها دانست ( اسپنس و هلم رایش ، 2011).
بنابراین از آنجایی که شرط مهم برای رشد و شکوفایی هر جامعه ای وجود افراد آگاه، کارآمد و خلاق است، لذا پرورش و تقویت انگیزه پیشرفت سبب ایجاد انرژی و جهت دهی مناسب رفتار، علایق و نیازهای افراددر راستای اهداف ارزشمند و معین میشود.کسانی که انگیزه پیشرفت بالادارند، می خواهند کامل شوند و کارکرد خود را بهبود بخشند. آنان وظیفه شناس اند و ترجیح می دهند کارهایی انجام دهند که چالش برانگیز باشد و به کاری دست زنند که ارزیابی پیشرفت شان به گونه ای (خواه در مقایسه با پیشرفت دیگران یا خواه بر پایه ملاک های دیگر)، شدنی باشد. این افراد از عزت نفس برخوردارند،مسئولیت فردی را ترجیح می دهند و دوست دارند که به گون های ملموس از نتایج کار خود آگاه شوند.
سرمایه ی اجتماعی در روابط میان افراد تجسم می یابد وموقعی به وجود می آید كه روابط میان افراد به شیو ه ای دگرگون شود كه كنش را تسهیل كند.کلمن معتقد است كه سرمایه ی اجتماعی با كاركردش تعریف می شود؛ به اعتقاد وی سرمایه اجتماعی شی واحدی نیست بلكه انواع چیزهای گوناگونی است كه دو ویژگی مشترك دارند: همه ی آنها جنبه ای از ساختار اجتماعی هستند و كنش های معین افراد را در درون ساختارتسهیل می كنند. سرمایه اجتماعی، سرمایه مولد است و دستیابی به اهداف معین را امكان پذیرمی سازد(كلمن ، 1998). كلمن برخی از روابط اجتماعی را كه می توانند منابع سرمایه ای سودمند ایجاد كنند شامل تعهدات و انتظارات، ظرفیت بالقوه اطلاعات، هنجارها و ایدئولوژی می داند.کلمن و هافر(1998) اطلاعات کمی از 28000 دانشجو در مجموع 1015 دبیرستان دولتی، کاتولیک و خصوصی در آمریکا در طول دوره هفت ساله بین 1980 و 1987 جمع آوری کرده‌انداز این تحقیق طولی چنین نتیجه گیری شده است که سرمایه اجتماعی در خانواده دانش آموزان و اجتماعاتشان منجر به کاهش تعداد موارد ترک تحصیل در مدارس کاتولیک نسبت به نرخ بالای آن در مدارس دولتی شده است.
*پوتنام در کتاب خود “بولینگ یک نفره” متذکر شده است “رشد فرد به شدت تحت تأثیر سرمایه اجتماعی است” و ادامه می دهد “حضور سرمایه اجتماعی با نتایج مثبت متعددی خصوصاً در امر آموزش مرتبط دانسته شده است”. بر طبق نظر وی در این کتاب، این نتایج مثبت حاصل سرمایه اجتماعی والدین در اجتماع هستند. در ایالاتی که سطح سرمایه اجتماعی بالاتر است، موفقیت تحصیلی نیز بیشتر است. وجه مشترک این ایالات در این است که در آنها والدین مشارکت بیشتری در امر تحصیل فرزندان خود دارند. هر جا که والدین مشارکت بیشتری در فرایند آموزش فرزندان داشته اند، معلمان موارد کمتری از بدرفتاری همچون حمل سلاح در مدرسه، درگیری فیزیکی، فرار از مدرسه و به طور کلی بی تفاوتی نسبت به تحصیل گزارش کرده‌اند. (پوتنام ، 2009).با استناد به دیدگاه پوتنام و سایر مدارک، برای درک راب
طه بین سرمایه اجتماعی و آموزش، باید میزان مشارکت والدین در امور آموزش و کالج ها و میزان سرمایه اجتماعی موجود در یک اجتماع را تعیین کرد. کلمن با نقل قول از کتاب پوتنام متذکر شده است که ما نباید “قرار گرفتن جوانترها در حصر افراد بالغ نزدیک به آنها – یعنی در رده اول و مهمتر از همه اعضاء خانواده و سپس سایر افراد اجتماع را کم اهمیت بدانیم.
در پژوهش حاضر سعى بر این است که عوامل مؤثر بر موفقیت و پیشرفت تحصیلى دانشجویان از جهت سرمایه اجتماعى خانواده ها و اجتماع بررسى شود. با توجه به تنزل روابط اجتماعى و خانوادگى و نقش مهمى که کمیت و کیفیت این روابط بر پیشرفت تحصیلى دانشجویان دارد، بررسى کمیت و کیفیت روابط در درون خانواده و اجتماع ورابطه آن با پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه مورد مطالعه بر اساس پژوهشهای پیشین، مسئله این پژوهش است.
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق
از دیرباز مسآله از بین بردن افت آموزش یا پیشرفت تحصیلی مورد بحث و تفحص متخصصان تعلیم و تربیت بوده و همواره در پی آن پیشنهادات، راهکارها و سیاست هایی به همین منظور وجود داشته تا بتواند جلوی این معضل فرهنگی را گرفته و استفاده بهینه از امکانات مالی و منابع محدود کشور به عمل آید تا شاید برای همیشه این مشکل اساسی آموزش زدوده شود و دیگر شاهد حیف و میل شدن بیهوده بودجه های نظام آموزشی خود نباشیم. (ناهاپیت و گوشال ، 1998).
موضوع جلوگیری از افت تحصیلی یا کوشش در جهت پیشرفت تحصیلی بالنفسه از اهمیت ویژه یی برخوردار است و همواره مورد توجه تمامی مسوولان نظام آموزشی قرار گرفته است و سعی و تلاش دارد بتواند با بسیج نیروهای کارا و کارآمد سطح علمی و فرهنگی افراد را ارتقا داده و مراکز و موسسات صنعتی، علمی و تجاری جامعه را از وجود متخصصان آگاه و توانمند بهره مند سازد. از این جهت سعی و تلاش همه ما این بوده که در یاری رساندن به این هدف ارزشمند تا جایی که می توانیم در این راه خود را مسوول دانسته و تلاشی بسیار ناچیز ولو در ارائه یک راهکار کوچک انجام داده یا با یادآوری و انجام و اجرای شیوه ها و برنامه های خاص آموزشی راه رسیدن به این هدف را تسهیل بخشیم. (ناهاپیت و گوشال ، 1998).
لذا ضرورت دارد علاوه بر توجه به زمینه های مذکور در تحقیقات، به متغیرها و کلیدواژه هایى همچون ابعاد
خرید متن کامل این پایان نامه در سایت nefo.ir
سرمایه اجتماعى(ساختاری،شناختی،ارتباطی) که در مباحث و نظریه هاى اخیر جامعه شناسى آموزشی مطرح شده است و از اهمیت نظرى بالایى نیز برخوردارند، نیز توجه شود.امری که دراین پژوهش مورد توجه محقق قرار گرفته است.
بدیهی است كه كشور ما به مطالعات و تحقیقات مربوط به آموزش و پرورش نوجوانان و كودكان نیاز فراوان دارد و در این میان لازم است به مسائل و مشكلات مهمی كه به نحوی به پیشرفت تحصیلی دانش آموزان لطمه می زند توجه لازم مبذول گردد. لذا تحقیقاتی ارزنده و معضل گشا در این زمینه برای رسیدن به وضع نسبتا مطلوب و ضروری به نظر می رسد كه از طریق یافتن راههای پیشرفت تحصیلی از جنبه های عوامل موثر خانوادگی , آموزشی و پرورشی در این مسیر قدم های موثر و راهگشایی در جهت حل این مشكل بزرگ برداشته شود كه مهمترین و پر اهمیت ترین بررسی ها و دست آوردها از مسائل و عوامل خانوادگی در جنبه های پیشرفت تحصیلی از هدفهای عمده و اساسی ما در این تحقیق می باشد .( مرادی ، علیرضا ،1380 )
1-4- اهداف تحقیق
1-4-1-هدف اصلی تحقیق :
شناخت رابطه اثرات سرمایه اجتماعی و انگیزه پیشرفت تحصیلی دانشجویان ، می باشد.
1-4-2- اهداف فرعی
- شناخت رابطه مولفه اعتماداجتماعی از ابعاد سرمایه ی اجتماعی و ابعاد پیشرفت تحصیلی دانشجویان
- شناخت رابطه مولفه همیاری از ابعاد سرمایه ی اجتماعی و سایر ابعاد پیشرفت تحصیلی دانشجویان
- شناخت رابطه مولفه روابط اجتماعی از ابعاد سرمایه ی اجتماعی و سایر ابعاد پیشرفت تحصیلی دانشجویان
- شناخت رابطه مولفه مشارکت از ابعاد سرمایه ی اجتماعی و سایر ابعاد پیشرفت تحصیلی دانشجویان
- شناخت رابطه مولفه پیوندهای اجتماعی از ابعاد سرمایه ی اجتماعی و سایر ابعاد پیشرفت تحصیلی دانشجویان
- شناخت رابطه مولفه معاشرت از ابعاد سرمایه ی اجتماعی و سایر ابعاد پیشرفت تحصیلی دانشجویان
1-4-3 اهداف کاربردی
- شناسایی عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی
- بهبود پیشرفت تحصیلی
- حذف عوامل مخل پیشرفت تحصیلی
1-5- سوالات تحقیق
1-5- 1- سوال اصلی تحقیق:
آیا سرمایه اجتماعی با انگیزه پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه پیام نور پاکدشت رابطه ای معنادار دارد؟
1-5-2- سوالات فرعی تحقیق:
- آیا بین مولفه اعتماد از ابعاد سرمایه ی اجتماعی با سایر ابعاد پیشرفت تحصیلی دانشجویان ارتباطی وجود دارد؟
- آیابین مولفه همیاری از ابعاد سرمایه ی اجتماعی با سایر ابعاد پیشرفت تحصیلی دانشجویان ارتباطی وجود دارد؟
- آیابین مولفه روابط اجتماعی از ابعاد سرمایه ی اجتماعی با سایر ابعاد پیشرفت تحصیلی دانشجویان ارتباطی وجود دارد؟
- آیابین مولفه مشارکت از ابعاد سرمایه ی اجتماعی با سایر ابعاد پیشرفت تحصیلی دانشجویان ارتباطی وجود دارد؟
- آیا بین مولفه پیوندهای اجتماعی از ابعاد سرمایه ی اجتماعی با سایر ابعاد پیشرفت تحصیلی دانشجویان ارتباطی وجود دارد؟
- آیابین مولفه معاشرت از ابعاد سرمایه ی اجتماعی با سایر ابعاد پیشرفت تحصیلی دانشجویان ارتباطی وجود دارد؟
تعاریف اصطلاحات
1-6- تعریف نظری وعملیاتی متغیرها
- سرمایه اجتماعی
تعریف نظری :
اصطلاحى است كه گاه در معناى وسیع به كار مى رود و ثروت اجتماعى و یا حتى درآمد اجتماعى از آن برمى آید .
تعریف عملیاتی:
برای سنجش سرمایه اجتماعی ، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد .
- پیشرفت تحصیلی
تعریف نظری:
سرعتی که دانش آموز در تکمیل پایه ها و درجات گوناگون دارد و بر حسب مقدار پیش افتادگی و سرعت یا عقب ماندگی وی اندازه گیری می شود”(بیابانگرد ، 1378 ،54).
تعریف عملیاتی:
برای سنجش پیشرفت تحصیلی ، ازپرسشنامه محقق ساخته استفاده شد.
اعتماد
تعریف نظری:
اعتماد اجتماعی نداشتن حسن ظن فرد نسبت به افراد جامعه است (مهدی اختر محققی ،1385).
تعریف عملیاتی:
برای سنجش اعتماد ، ازپرسشنامه محقق ساخته استفاده شد .
- همیاری
تعریف نظری:
حس کمک و همدلی بین اعضای یک گروه در جهت پیشبرد اهداف جمعی و رسیدن به اهداف نهایی گروه (اختر محققی ،1385).
تعریف عملیاتی:
برای سنجش سرمایه اجتماعی ، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد .
روابط اجتماعی
تعریف نظری:
یك متغیر معرفتی متعلق به افراد است جهت پی بردن به ماهیت مسائل اجتماعی (اختر محققی ،1385).
